اخبار جعلی و گمراه کننده میتواند بر دیدگاه کودکان از خود و دنیای اطراف تأثیر بگذارد.اگر نگران این هستید که فرزندتان تحت تأثیر اخبار جعلی آنلاین قرار گرفته باشد، در این بخش در مورد اینکه چه مکالماتی باید داشته باشید، چگونه آن را گزارش دهید و چگونه از انتشار بیشتر آن جلوگیری کنید، نکاتی را خواهید یافت.
اگر فرزند شما دچار سردرگمی، اضطراب یا افکار خاصی شده است که در نتیجه آن، علیه گروه خاصی از مردم تبعیض قائل می شود و همه اینها ناشی از مطالبی است که در اینترنت با آنها برخورد کرده است، در اینجا چند راه موثر ارائه میکنیم که به وسیله آن میتوانید به نگرانیهای فرزندتان رسیدگی کنید و او را تشویق کنید تا آنچه را که دیده است، زیر سوال ببرد.
هنگام گفتوگو با کودکان و نوجوانان در مورد این موضوع، مهم است که آنها احساس کنند که شما قلبا بهترینها را برای آنها میخواهید، مثلا کمک کنید به مسائلی فکر کنن بدون اینکه آنها را مجبور کنید یا تحت فشار بگذارید که به نتیجه خاصی برسند.در ادامه راه هایی برای نزدیک شدن به موضوع اخبار جعلی ذکر میکنیم:
با دقت به نگرانیهای فرزندتان گوش کنید تا خوب بفهمید باورهایشان چیست و بر چه اساسی استوار شده است.
اگر چیزی که فرزندان دیده، باعث تحریک شدن شده است، به آنها فضایی بدهید تا بیان کنند که چنین احساسی با آنها چه کرده است. بنابراین او احساس حمایت میکند و شما نیز بهتر میتوانید از آنها پشتیبانی کنید.
سپس در مورد صحت آنچه که به صورت آنلاین دیدهاند، بحث کنید و از آنها پرسشهای موشکافانه بپرسید (مانند یک گفتوگوی آزاد) تا به آنها کمک کنید در مورد قابل اعتماد بودن یا نبودن اطلاعاتی که خواندهاند، تفکر کنند. در ادامه چند نمونه از این سؤالات وجود دارد که میتوانید آنها را امتحان کنید:
«خیلی عالی میشه که ببینیم اینها رو از کجا یاد گرفتی. به نظرت نیازه که یک نگاهی بهشون بندازیم؟»
«میتونی در مورد اینکه چگونه به این نتیجه رسیدی، بیشتر به من بگی؟ من واقعاً دوست دارم ببینم این مطلب رو کجا دیدی.»
نکته ۱: اگر با اخبار جعلیای مواجه شدهاند که باعث میشود به تئوریهای توطئه اعتقاد پیدا کرده باشند، میتوانید از آنها سؤالاتی بپرسید تا به آنها کمک کنید انتقادیتر به محتوا فکر کنند، مثلا بپرسید:
«آیا میدونی این منبع چطوری هست؟ آیا منابع معتبر دیگهای هم سراغ داری که به این دیدگاه اشاره کرده باشه و بتونی اون رو به من نشان بدی؟»
نظر دیگران در مورد این موضوع چیه و به نظر شما، ممکنه که نظر دیگری هم وجود داشته باشه؟ اصلا نیازی هست که با هم بررسی کنیم؟»
نکته ۲: اگر نگران این هستید که فرزندتان بر اساس اخبار جعلی که خوانده، متمایل به اتخاذ دیدگاههای افراطی شده، در چنین موقعیتی مهم است که احساس کند این نظرات را بدون ترس از دست دادن دسترسی به دستگاههای خود به اشتراک بگذارند. با دادن فضای باز به آنها و بیان آنچه به آن معتقدند، به چالش کشیدن آنها و دیدگاههایشان برای شما آسان تر میشود و آنها را
نیز تشویق میکند تا با نگاه نقادانهتری به منابعی که برای پشتیبانی از باورهای خود استفاده میکنند، نگاه کنند.
این میتواند به آنها کمک کند تا نگرانیهای خود را با شما به اشتراک بگذارند. همچنین به آنها میآموزد که دسترسی به اخبار جعلی آنلاین چقدر میتواند آسان باشد.
در این باره گفتوگو کنید که ما انسانها، احتمالا به کسانی که با ما هم نظرند و دیدگاههای ما را بازنشر میکنند (مثلا کسانی که در شبکههای اجتماعی فالو یا دنبال کردهایم)، بیشتر اعتماد میکنیم و به حرفهای آنها بیشتر گوش میکنیم تا کسانی که با ما هم عقیده نیستند، در حالی که شاید در موضوعاتی، واقعیت برخلاف گفتههای چنین اشخاصی باشد. بنابراین بررسی کردن منابع معتبر مختلف برای کسب اطلاعات واقعی، میتواند به همه کمک کند و از گمراه شدن جلوگیری نماید.
کارهایی که میتوانید با همدیگر انجام دهید فرزندانتان را تشویق کنید که اگر فهمیدند چیزی جعلی است، به دیگران نیز بگویند اگر آنها اخبار جعلی را با دیگران به اشتراک گذاشتهاند، مهم است که اشتباه خود را تصحیح کرده و به مردم اطلاع دهند که چنین چیزی صحت ندارد. از مثال های واقعی برای کمک به آنها در تشخیص اخبار جعلی استفاده کنید نمونههای واقعی از اخبار جعلی را به صورت آنلاین به آنها نشان دهید تا در صورت برخورد با آنها مجهزتر شوند. میتوانید با انتخاب پستهای خاصی در شبکههای اجتماعیتان، از فرزندتان بپرسید که آیا او چنین چیزی را به اشتراک میگذارد یا نه؟ و دلیل آن را به بحث بگذارید. سپس می توانید با بحث و گفتوگوی بیشتر، بهترین راهها برای بررسی واقعی یا جعلی بودن مطالب آنلاین را دنبال کنید. اخبارشان را از کجا و چگونه دریافت می کنند؟ در اینباره بحث کنید کمی وقت بگذارید تا به بچههای بزرگتر نشان دهید که فرایند شخصیتان برای انتخاب سایتها و برنامههای خبری چیست و توضیح دهید که چرا معتقدید چنین پایگاههایی معتبر هستند. با این کار میتواند فتح باب خوبی برای این موضوع باشد که آنها چگونه منابع اطلاعاتی و خبری خود را انتخاب میکنند. به آنها یاد دهید که چگونه اخبار جعلی را گزارش کنند علاوه بر پرداختن به تأثیر اخبار جعلی بر روی فرزندتان، مهم است که مطمئن شوید که آنها اخبار جعلی را گزارش میکنند تا از انتشار بیشتر چنین محتواهایی و تأثیرگذاریشان بر افراد دیگر جلوگیری شود.
خیر! علاوه بر انجام مراحل بالا، نکات زیر را همواره در نظر بگیرید:
تمامی ابزارها، در عین اثربخشی و هوشمند بودن، نمیتوانند پوشش کاملی ایجاد کنند. مطمئنترین گزینه نظارت با چشمانتان است!
بخش منابع و راهنماها دربردارنده اطلاعات مفید و کارشناسی است که در کنار تنظیمات کنترلی، بسیار مفید و اثر بخش است.
سیستمهای عامل دائما در حال به روز رسانی هستند. همواره تنظیمات کنترلی خود را با فانوس به روز کنید.